۰۳ اردیبهشت ۱۳۹۸
گرفتن نوار قلب
گرفتن نوار قلب : الکتروکاردیوگرافی یا گرفتن نوار قلب، روشی برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب از طریق ثبت سیر یک ایمپالس الکتریکی از منشا آن درگره سینوسی- دهلیزی میباشد، که باعث انقباض قلب میشود . یک نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام نموداری است که نشان دهنده فعالیت الکتریکی هر ضربان قلب و نیز ریتم ضربان های متوالی قلب میباشد.
نحوه گرفتن نوارقلب چگونه است
نوار قلب کشیده شدن نموداری پتانسیل های تولید شده توسط قلب و در واقع نوار فعالیت الکتریکی قلب را الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب میگویند.امواج الکتریکی قلب توسط دستگاه الکتروکاردیوگراف بر روی کاغذ شطرنجی مخصوصی که از تعدادی مربع ریز و درشت تشکیل شده است ترسیم می‌شوند.
نوار قلب به عنوان اقدامی روتین و اولیه در بررسی دردهای قلب و سکته‌های قلبی ارزش خاصی دارد که برای تمام کسانی که مشکوک به آنژین صدری و سکته قلبی و مشکلات حاد قلبی باشند توصیه و انجام میشود . نوار قلب اطلاعاتی ارزشمند در مورد قلب به متخصص قلب می‌دهد،
علت گرفتن نوار قلب چیست
۱-بررسی فعالیت الکتریکی قلب:پی بردن به علت درد یا احساس فشار در قفسه‌ی سینه. این مشکل می‌تواند بر اثر یک حمله‌ی قلبی، التهاب پرده‌ی پریکاردیت یا آنژین ایجاد شود.
۲-پی بردن به علت بروز برخی علائم مربوط به بیماریهای قلبی. این علائم عبارتند از: تنگی‌نفس، سرگیجه، غش کردن و تپش قلب ..
۳-پی بردن به علت این موضوع که دیواره‌های حفره‌های قلب ضخیم شده‌اند یا خیر.
۴-بررسی نحوه عملکرد داروهایی که بیمار مصرف می‌کند و همچنین بررسی این موضوع که این داروها چه تاثیری بر قلب دارند و اینکه آیا عوارضی ایجاد کرده‌اند یا خیر.
۵- از طریق این تست عملکرد دستگاه‌های مکانیکی که در قلب کاشته شده‌اند، مانند دستگاه ضربان‌ساز قلب. این دستگاه‌ها به کنترل بهتر ضربان قلب کمک می‌کنند.
۶-با انجام این تست سلامت قلب در مواردی که شخص به بیماریها و مشکلات دیگری مبتلا شده است، از جمله: فشار خون بالا، کلسترول بالا، اعتیاد به کشیدن سیگار، دیابت و داشتن سابقه خانوادگی در بیماریهای قلبی زودرس.
خطرات گرفتن نوار قلب
گرفتن نوار قلب یک تست کاملا ایمن است. در اغلب موارد هیچ دلیلی وجود ندارد که به خاطر آن شما نتوانید این تست را انجام دهید و هیچ مورد منعی وجود ندارد.الکترودهایی که به بدن شما چسبانده می‌شوند بدین منظور هستند که فعالیت الکتریکی قلب بیمار را تشخیص دهند و این اطلاعات را به دستگاه منتقل کنند تا روی کاغذ ثبت شود. هیچ جریان الکتریکی از طریق دستگاه الکتروکاردیوگرام به بدن شما منتقل نمی‌شود و هیچ خطر شوک الکتریکی وجود ندارد.
آماده شدن جهت گرفتن نوار قلب
۱- بیمار قبل از انجام تست نباید فعالیت فیزیکی شدید داشته باشد.
۲-بیمار بهتر است به دور از استرس باشد.
۳- بیمار قبل از مراجعه وعده غذایی سنگینی میل نکرده باشد.
۴- در مورد آقایان تراشیدن موهای سینه ضروری می باشد.
کاربرد نوار قلب چیست
نوار قلب کاربردهای زیادی دارد. اما شاید بیشترین استفاده‌ای که از آن برده میشود، در بررسی بیماریهای مانند آنژین صدری و سکته قلبی باشد. در این بیماریها نوار قلب دچار تغییرات خاصی میشود که حتی می‌تواند محل سکته و شدت آنرا بازگو نماید.
در افرادی که تمام یا قسمتی از قلبشان بزرگ شده است نیز نوار قلب کاربرد دارد. همچنین تشخیص دقیق آریتمی‌ها یا بی‌نظمی قلبی از موارد بسیار مهمی است که تنها با انجام نوار قلب میسر است. از آنجایی که نوار قلب یک نوع بررسی وضعیت الکتریکی یا انقباضی قلب است. این آزمایش می‌تواند اختلالات هدایتی و عضلانی قلب را بخوبی نشان دهد.
نوار قلب نه تنها وضعیت قلب را نشان می‌دهد بلکه در بررسی وضعیت کلی بدن نیز واجد اهمیت است. میزان پتاسیم خون تأثیر مستقیم روی نوار قلب می‌گذارد و حتماً باید صحت آن مورد بررسی قرار گیرد. از سوی دیگر در سکته‌های مغزی و بیماریهای ریوی و مسمومیتهای دارویی نیز نوار قلب ممکن است تغییرات خاصی را نشان دهد که تشخیص آن به عهده پزشک است.
نوار قلب محدودیت های خاص خود را نیز دارد و نباید آن را به عنوان تنها وسیله تشخیص بیماریهای قلبی مطرح کرد. بیماریهای بسیاری را نمی‌توان با نوار قلب تشخیص داد و باید از روشهای معاینه یا آزمایشی دیگر مدد گرفت، لذا انتخاب صحیح هر وسیله تشخیصی برای هر بیماری قلبی اهمیت دو چندان پیدا می‌کند و این انتخاب به عهده متخصص است.
نحوه گرفتن نوار قلب
مراحل نحوه گرفتن نوار قلب به شکل زیر است :
۱- بیمار روی تخت دراز می‌کشید. نواحی به خصوصی از بازو، ران و قفسه سینه‌ی شما تمیز میشود و ممکن است موهای آن با تیغ اصلاح شود. این کار بدین منظور انجام میشود که یک سطح تمیز و هموار برای متصل کردن الکترودها فراهم شود.
۲-چندین الکترود مختلف در نواحی بازو، ران و قفسه سینه بر روی پوست شما چسبانده میشود. این الکترودها به دستگاهی متصل هستند که فعالیت قلب بیمار را ثبت کرده و آن را روی کاغذ چاپ می‌کند. در صورتی که از نوع قدیمی‌تر این دستگاه استفاده شود، ممکن است در حین انجام این تست چندین بار جای الکترودها عوض شوند. با انجام این کار، فعالیت الکتریکی قلب شما از نقاط مختلفی بر روی قفسه سینه‌ی شما ثبت میشود.
۳-از بیمار خواسته میشود که کاملا بیحرکت روی تخت دراز بکشید و به طور عادی نفس بکشید. ممکن است گاهی از شما خواسته شود که نفس خود را نگه دارید. شما نباید در حین انجام این تست صحبت کنید.
۴-بعد از اتمام تست نوار قلب ، الکترودها از بدن بیمار جدا می‌شوند.
۵-انجام این تست نوار قلب معمولا بین ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد.
نتایج گرفتن نوار قلب
دستگاه الکتروکاردیوگرام فعالیت الکتریکی قلب شما را به صورت یک نمودار خطی که روی کاغذ چاپ میشود، نشان می‌دهد. این نمودار خطی در نقاطی دارای صعود و فرود ناگهانی است که به شکل خطوطی عمودی در نمودار هستند و به آن‌ها موج گفته میشود. نتایج نوار قلب می‌تواند توسط متخصصان متعددی خوانده شود و اطلاعات آن بررسی شود، از جمله: پزشک داخلی، پزشک عمومی، الکتروفیزیولوژیست، متخصص قلب خوب متخصص بیهوشی یا جراح. پزشک برای بررسی عملکرد الکتریکی قسمت‌های قلب شما به الگوی نمودار خطی نوار قلب و امواج آن نگاه می‌کند. امواج قلبی در چند گروه دسته بندی می‌شوند و هر یک نشان‌دهنده‌ی چگونگی عملکرد قلب بیمار است
نتایج غیرعادی نوار قلب
۱-ضربان قلب بیش از حد تند است ( به عنوان مثال بیشتر از ۱۰۰ بار در دقیقه)
۲-ضربان قلب بیش از حد کند است (کمتر از ۶۰ بار در دقیقه)
۳-ریتم ضربان قلب منظم نیست و نمودار امواج قلبی به نظر عادی نمی‌آید.
نتایج عادی :
قلب با یک ریتم عادی، معمولا بین ۶۰ تا ۱۰۰ بار دقیقه، تپش دارد.نمودار امواج قلبی به نظر عادی می‌آید
دکتر حسین فیض پور – متخصص قلب در کرج
